Patiëntenadvies: Welke Elektrische Tandenborstel Raden Wij Aan?

tandenborstels-test

Van de 10 geteste tandenborstels is de simpele Oral-B PRO 600 de beste keuze

Onze patiënten vragen vaak of elektrisch poetsen beter is dan handmatig poetsen. In theorie zou je met een simpele tandenborstel net zo goed kunnen poetsen als met een elektrische tandenborstel, maar in Amerikaans onderzoek is aangetoond dat elektrisch poetsen statistisch tot betere resultaten leidt. Maakt het dan ook nog uit wat voor soort elektrische tandenborstel je koopt? Levert een duurdere tandenborstel ook betere resultaten op? Nee, de meeste patiënten hebben genoeg aan de simpele de Oral-B Pro 600.

Over onze onderzoeksmethode

Acta-amsterdam

Tijdens het onderzoeksproces spraken we met verschillende deskundigen op het gebied van tandheelkunde, waaronder de ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam), een professionele tandarts én meerdere mondhygiënisten. Bovendien hebben we meer dan 50 uur geïnvesteerd in het onderzoeken, evalueren en testen van de beste elektrische tandenborstels om tot een juist advies voor onze patiënten te komen.

De Oral B Pro 600 heeft de minste functies van alle elektrische tandenborstels die we hebben getest, maar de poetsfunctionaliteit is vrijwel hetzelfde als de duurdere modellen. Het heeft de enige twee echt belangrijke functies:

  • Een timer die er voor zorgt dat je in totaal 2 minuten poetst (4 x 30 seconden)
  • Een uitgebreide set aan verschillende opzetborstels – die ook nog eens voordelig te vervangen zijn.

Volgens zowel de mondhygiënisten als tandartsen zijn dit de enige twee functies die belangrijk zijn bij het kiezen van een elektrische tandenborstel. De duurdere modellen – die vaak 100 euro of meer kosten – hebben veel extra’s die uiteindelijk geen verschil maken in de effectiviteit om tandplak te verwijderen.

Eventueel kun je nog wel een kleine upgrade overwegen naar een iets duurder model. Als je bang bent dat je te hard poetst, en daardoor bloedend tandvlees veroorzaakt, dan kun je ook tandenborstel met een druksensor kopen, zoals de Oral-B PRO 2 2000N. In onze praktijk bleek dat je wel héél erg hard moet poetsen om de sensor te activeren, waardoor deze functie niet veel toevoegt.

Elektrisch of handmatig poetsen?

Volgens de aanbevelingen van de ACTA is het enige noodzakelijke bij tandenpoetsen een tandenborstel die u op de juiste manier gebruikt. Dit kan dus ook een normale handmatige tandenborstel zijn. Toch raden wij elektrische poetsen aan, omdat patiënten er in de praktijk beter mee poetsen.

Elektrische tandenborstels zijn bewezen superieur ten opzichte van handmatig poetsen: ze verwijderen meer plaque en ze zijn statistisch bewezen effectief bij het genezen van tandvleesontsteking.

Wanneer switchen naar een elektrisch tandenborstel?

  • Als je merkt dat je moeite hebt om bij iedere poetsbeurt de twee minuten vol te maken.
  • Als je de neiging hebt om je aandacht ongelijkmatig te verdelen over alle tanden.
  • Als je vindt dat het handmatig poetsen te veel moeite kost.
  • Als je bang bent dat je tandvleesontsteking wordt veroorzaakt doordat je te hard poetst. In dat geval helpt een elektrische tandenborstel met druksensor, zoals de Oral-B PRO 2 2000N of de Philips Sonicare HX6712

Kosten van elektrisch poetsen

kosten-tandenborstels

Ondanks het feit dat de opzetborstels van elektrische tandenborstels net zo vaak vervangen moeten worden als handmatige tandenborstels (elke drie maanden), en de prijs van deze opzetborstels vaak net zo hoog is als een normale tandenborstel, zijn elektrische tandenborstels toch een stuk duurder. Er is echter wel bewezen dat een goede elektrische tandenborstel voor verbeterde poetsprestaties zorgt, al is het maar omdat de timer ervoor zorgt dat je daadwerkelijk twee minuten poetst.

“De gemiddelde mens poetst 46 seconden. Met een timer zullen mensen vaker de volledige tijd poetsen,” zegt Dr. Johanna-Gluch, professor aan de Universiteit van Maastricht. “In de praktijk zien we dat mensen met elektrische tandenborstels beter poetsen.” Dr. Wolff was het hiermee eens. “Het is een hulpmiddel voor mensen die met handmatige tandenborstels niet goed poetsen.”

Hoe we tandenborstels hebben uitgezocht en getest

We hebben alle onderzoeken naar tandverzorging doorgespit, die vol zitten met (onbruikbare) klinische studies die worden gesponsord door de bedrijven die de geteste tandenborstels produceren. We zijn erachter gekomen dat er tegenwoordig veel tandenborstels op de markt zijn die allerlei wetenschappelijk klinkende “functies” bieden, zoals verschillende poetsprogramma’s en uv-lichtjes. Niets wijst er echter op dat deze functies ook daadwerkelijk je poetsprestaties verbeteren, laat staan dat ze nodig zijn. De enige reden waarom een elektrische tandenborstel voor betere prestaties zorgt, is dat de poetstijd wordt bijgehouden, en dat je wordt geholpen met de poetsbeweging.

Wij hebben daarom besloten om elektrische tandenborstels te testen met ten minste een timer van twee minuten. We wilden de simpelere modellen echter ook kunnen vergelijken met de wat luxere varianten. Borstels zonder oplaadbare batterijen hebben we uitgesloten, want niemand wil de hele tijd losse batterijen hoeven uitwisselen. Ook hebben we een aantal andere modellen niet mee laten doen met de test, zoals de borstels waarvan in reviews werd gezegd dat ze te luid waren, waarvan de batterij niet lang meeging of waarvan maar een paar geschikte opzetborstels beschikbaar waren.

Zodra we de functies van de verschillende producten hadden bekeken, hebben we ze in de hand genomen om te kijken hoe het voelde om ze vast te houden, hoe ze oplaadden, hoe het was om ze te gebruiken en de kopjes te vervangen, en om de poetssessies te timen en bij te houden. Ook hebben we ze een paar keer vanaf borsthoogte op een tegelvloer laten vallen, om te kijken of ze breekbaar waren. Ook hebben we ze in twee minuten lang ingeschakeld in water laten liggen, om te kijken in hoeverre ze bestand waren tegen water. We hebben de borstels op al deze punten met elkaar vergeleken om tot onze uiteindelijke conclusie te komen.

Zowel Oral-B als Philips Sonicare bieden tandenborstels in allerlei soorten en maten. Zo heb je bijvoorbeeld de Oral-B 7000, die meer kost dan de Oral-B 1000 dankzij de onnodige extra functies, zoals extra “poetsprogramma’s”. We besloten de beide varianten te testen, om te zien of de duurdere ook echt een betere gebruikerservaring had. Het bleek dat dit niet zo was; op beide borstels kunnen dezelfde opzetborstels worden geplaatst.

Duurdere tandenborstels bevatten meestal onnodige extra functies

Het is grappig om te zien dat een elektrische tandenborstel van €40 nagenoeg dezelfde kwaliteit heeft als een borstel van €150. Het grootste verschil zit hem in de extra functies die de duurdere modellen hebben: een reiskoffertje, een uv-ontsmetter (die nauwelijks wordt gebruikt), misschien een paar extra opzetborstels, een iets smallere vorm, een batterij met een langere levensduur en een bijpassende app. En dan heb je nog sonisch poetsen, verschillende poetsprogramma’s en druksensoren; allemaal functies waarvan experts ons vertellen dat ze niet nodig zijn.

Als je een tandenborstel van €80 tot €100 euro koopt, krijg je er een reiskoffertje bij en een paar extra poetsprogramma’s, waarbij de borstel in verschillende patronen of frequenties trilt. Deze borstels bewegen vaak ook in een hogere frequentie vergeleken met tandenborstels in een lagere prijsklasse. Ze halen maar liefst 30.000 tot 40.000 bewegingen per minuut, in tegenstelling tot de 8000 tot 20.000 bewegingen van de goedkopere modellen. Er is geen bewezen verschil in effectiviteit tussen de snellere en langzamere poetsbewegingen. We hebben alleen één klein, oud en onnauwkeurig onderzoek  gevonden, waarin borstels met 2100, 2500 en 3500 poetsbewegingen per minuut met elkaar werden vergeleken. De conclusie was dat de middelste frequentie het best was om tandplak te verwijderen (“maximaal 1.5 keer beter” dan de andere frequenties en “ongeveer 50 procent minder tandplak” dan de hoogste frequentie). Deelnemers aan het onderzoek waren van mening dat dit ook de meest prettige frequentie was. Conclusie: er is geen bewijs dat de extra poetsprogramma’s op duurdere modellen enig voordeel bieden.

Als je bereid bent om meer dan €100 uit te geven, krijg je extra functies zoals bluetooth, een mobiel oplaadstation, en nog meer poetsprogramma’s. Deze functies nemen extra tijd, gewicht en ruimte in beslag en verminderen de levensduur van de batterij, terwijl ze ook nog eens nauwelijks positieve bijdragen leveren. Sommige modellen, zoals de tandenborstels van Philips Sonicare DiamondClean, zien er echter wel strak uit.

Redenen om eventueel toch een duurdere tandenborstel te kopen

oral-b-sensitive-modes

Het enige poetsprogramma dat zou kunnen helpen is de “gevoelige modus”, voor mensen die last hebben van de normale trillingen. “Mensen met gevoelige tanden hebben het idee dat hun tanden minder gevoelig zijn als de poetskop langzamer beweegt, of als er minder druk wordt gebruikt,” aldus Dr. Messina. De gemiddelde persoon heeft dit echter niet nodig. “En wat wittere tanden betreft; alle tandenborstels helpen vlekken op het oppervlak te verwijderen als je het in combinatie met tandpasta gebruikt, want tandpasta bevat alle milde stoffen en schoonmaakmiddelen om dit doel te bereiken,” zegt Dr. Messina.

In de hogere prijsklasse krijg je ook een kleine verbetering in de levensduur van de batterij. Dit maakt niet zoveel uit, want het is geen probleem om je electrische tandenborstel op de oplader te zetten in de badkamer.

Een paar van de duurdere modellen bevatten ook een druksensor, die oplicht wanneer hij wordt geactiveerd. Alle andere modellen die we hebben getest hebben deze druksensor ook, maar dan zonder het licht.

De druksensor geeft aan wanneer de gebruiker te hard poetst, iets wat volgens tandartsen en experts slecht is voor je tanden. In theorie kan een druksensor daarom handig zijn. Maar in onze testen kwamen we erachter dat de gebruiker wel heel hard op de tanden zou moeten drukken om de sensor te activeren. Omdat je zoveel druk moet aanbrengen voordat de sensor afgaat, blijkt dit meer een leuk extraatje te zijn dan een echt handige functie.

Is “sonisch” poetsen beter?

Eerst moeten we het woord “sonisch” even toelichten. Uit de advertentie van Sonicare, die nu bijna twee decennia oud is, was op te maken dat sonische tandenborstels “plak verstoten” met “geluidsgolven”. Dit effect is echter nooit wetenschappelijk bewezen.

In een aantal studies over vloeistofdynamica wordt wel een secondair effect van sonisch poetsen beschreven. Er wordt aangetoond dat een elektrische tandenbo rstel die op hoge frequentie beweegt ervoor kan zorgen dat bacteriën op 4 mm afstand van de borstel kunnen worden verwijderd, dankzij de dynamica van de vloeistof (Stanford, 1997). De effectiviteit van deze beweging was afhankelijk van de afstand en de poetstijd. Het zal niet altijd 100% van de bacteriën en plak verwijderen, maar “sonische” tandenborstels vertoonden zeker een secondair effect.

Dit is echter minder belangrijk dan daadwerkelijke borstels die je tanden en tandvlees schrobben. Er is geen bewijs dat sonisch poetsen de algehele poetsbeurt verbeterd.

Onze eerste keuze: Oral B Pro 600

De Oral B Pro 600 (+/- €35) is een van de meest betaalbare modellen van Oral-B, maar voor deze lage prijs krijg je wel de functies die onze experts aanraden: een timer van twee minuten en een breed aanbod aan betaalbare opzetborstels.

De borstels van de Pro 600 voelen prettig aan, en in onze tests ging de batterij 11,5 dagen mee bij tweemaal daags gebruik. Daarnaast wordt de borstel bediend met één simpele knop – een goede eigenschap, want dit betekent dat de tandenborstel geen nutteloze poetsprogramma’s heeft. Bij elektrische tandenborstels die dit wel hebben, zoals de Philips Sonicare DiamondClean, activeer je een nieuw poetsprogramma als je de knop nogmaals indrukt, waardoor je elke modus af zou moeten gaan voor je weer verder kunt met het gewenste poetsprogramma. De Pro 600 gaat niet automatisch uit als de twee minuten van de timer om zijn; je schakelt hem gewoon uit door een tweede keer op de knop te drukken. Hierdoor kun je ook na de twee minuten eenvoudig nog even doorpoetsen, bijvoorbeeld als je het gevoel hebt dat je nog niet overal in je mond even goed hebt gepoetst.

Het fijne aan deze tandenborstel is dat je niet teveel betaalt voor functies als digitale schermpjes, reiskoffertjes of draadloze opladers – dingen die allemaal leuk en aardig zijn, maar er niet voor zorgen dat je tanden schoner worden. Daarom raden wij deze tandenborstel aan als de beste elektrische tandenborstel van alle geteste exemplaren in ons onderzoek. Daarnaast heeft de Pro 600 ook de duurzaamheidstests op de vloer en in het water overleefd.

Oral-B opzetborstels

electric-tootbrushes

Het is belangrijk om de juiste opzetborstel voor jouw tanden en tandvlees te gebruiken. Met de Pro 600 kun je gebruik maken van de gehele lijn opzetborstels van Oral-B, de meest uitgebreide van alle tandenborstellijnen. Hierdoor kan iedereen gemakkelijk kiezen voor het soort borstel dat het best bij zijn of haar benodigdheden past. Volgens Bruce Schechner, een tandarts uit New York, maakt het niet uit wat voor vorm en grootte je kiest, omdat “iedereen er anders op reageert.” Hij adviseert om vooral die borstel te gebruiken waar jij je comfortabel bij voelt.

Ook zijn de borstels van Oral-B gemiddeld gezien minder duur dan opzetstukjes voor andere tandenborstels. Omdat je volgens tandartsen elke drie maanden je tandenborstel moet vervangen, kunnen de kosten die je hiermee bespaart flink oplopen. De opzetborstels voor Sonicare tandenborstels zijn vaak duurder, maar merken als de Waterpik zitten ongeveer in dezelfde prijsklasse.

Duurdere modellen van Oral-B hebben niet veel meer te bieden dan onze beste keuze. Ook was de Pro 600 fijn in gebruik. Modellen van Oral-B gebruiken rotaties en pulsaties, waardoor de borstels niet zo hard trillen als de achterkant per ongeluk je tanden aanraakt.

De Oral Pro 600 bevat twee “Pro borstels”. Als je deze niet fijn vindt, kun je altijd een ander type opzetborstel kopen, omdat Oral-B zo’n groot aanbod heeft. Tandenborstels moeten elke drie maanden worden vervangen, dus je moet sowieso nieuwe opzetborstels aanschaffen. Hierdoor kun je ook opzetborstels gebruiken die normaal gesproken alleen bij de duurdere modellen zitten

Onze tweede keuze: Philips Sonicare 2 Series

De Philips Sonicare 2 Series is met €51 een van de minst dure borstels van Sonicare. Deze borstel is stiller dan het bovengenoemde model van Oral B. De bewegingen zijn subtieler, hoewel de vibraties wat minder comfortabel kunnen aanvoelen als de achterkant van het apparaat de andere tanden raakt. De batterij van de 2 Series heeft ook een dubbel zo lange levensduur in vergelijking met het model van Oral-B. De batterij kan twee weken zonder opladen worden gebruikt (16 dagen in onze test) dus voor reizigers is dit een betere keuze.

Een pluspunt van alle opzetborstels van Sonicare, waaronder ook de 2 Series, is dat de opzetborstels een klein plastic kapje hebben, dat je eraf kunt halen en weer op kunt zetten om je borstel te beschermen tegen de deeltjes die in een badkamer via de lucht in je tandenborstel zouden kunnen komen. Dit kapje raak je gemakkelijk kwijt, maar het is op zich wel een goede toevoeging.

De Sonicare 2 heeft net als de Oral-B 600 Pro een timer van twee minuten en een oplaadbare batterij. De opzetborstels voor de 2 Series zijn iets duurder: je kunt ze per drie kopen voor 24 euro, wat neerkomt op 8 euro per stuk. De opzetborstels van Oral-B kunnen vaak voor 4 tot 5 euro per stuk worden aangeschaft, waardoor de borstels op langere termijn goedkoper zijn.

Philips Sonicare opzetborstels

Opzetborstels van Sonicare zijn uitwisselbaar, en alle borstels van Sonicare die we hebben getest konden ook worden gebruikt met de andere modellen. Dit maakt Philips niet echt duidelijk in de productbeschrijvingen. Dit hebben ze waarschijnlijk gedaan om te verbergen dat hun goedkopere modellen net zo goed kunnen poetsen als de duurdere modellen, als je dezelfde opzetborstels gebruikt.

De meeste opzetborstels van Sonicare zijn uitgerust met zachte haartjes en minder opties voor extra elementen zoals rubberdeeltjes. Wat betreft opzetborstels zijn er bij Sonicare daarom minder mogelijkheden dan bij Oral-B.

Andere geteste modellen

Een van de mooiere tandenborstels uit de lijn van Sonicare, de Philips Sonicare FlexCare Platinum Connected heeft niet alleen veel meer poetsinstellingen dan nodig (drie in totaal, met verschillende snelheden), maar het kan ook via Bluetooth worden verbonden met een app op je telefoon, waarbij je kunt kijken of je elk gedeelte van je mond goed poetst. De app laat een afbeelding van een mond zien, die lichtgeel begint en steeds witter wordt terwijl je je tanden twee minuten poetst. Dit klinkt leuk, maar helaas was deze functie niet nauwkeurig genoeg om ons veel informatie te geven. Ook verwacht de app dat je je tanden in een bepaalde volgorde poetst, dus toen ik de borstel naar een onverwachtse hoek van mijn mond bewoog, zag de app dit niet aankomen en hield hij dit ook niet bij. Conclusie: misschien is de FlexCare Platinum de mooiste, maar zeker niet de beste elektrische tandenborstel.

Een andere “slimme” tandenborstel is de Oral-B Pro 3000 3D White Smart Series
Deze lijkt qua vorm en functie op onze beste keuze, maar dan heeft het drie poetsprogramma’s (twee meer dan nodig), en verbindt het via Bluetooth met een app. Dit model houdt niet bij waar je precies hebt gepoetst, maar het slaat wel je poetstijd en de toegepaste druk op van al je poetsbeurten in de afgelopen 30 dagen. Deze kun je later in de app synchroniseren. Als je het motiverend vindt om je poetsprestaties terug te kunnen zien, kun je de Pro 3000 Smart Series overwegen. We begrijpen echter niet waarom iemand hier extra geld aan zou uitgeven.

De Oral-B Genius 8000 kan de positie van de borstel in je mond bijhouden, dankzij de locatiesensoren en de toegang tot de voorste camera van je telefoon. Net als de andere modellen in de lijn van Oral-B, heeft het meer poetsprogramma’s dan noodzakelijk, en kunnen alle opzetborstels van het bedrijf erop gebruikt worden. Als je vaak met een elektrische tandenborstel moet reizen, kun je het bijgeleverde koffertje wel waarderen, waarin zowel de borstel als een mobiele telefoon kan worden opgeladen. Dit voegt wel significant meer gewicht toe aan je bagage.

De batterij van de Oral-B 2000 gaat ongeveer drie dagen langer mee dan dat van de Pro 600, en het laadstation is wat groter. De borstel heeft vier poetsprogramma’s (met een aparte knop) en een druksensor, hoewel je de borstel wel heel hard op je tanden moet drukken voor deze activeert, waardoor hij eigenlijk ineffectief is.

De ontzettend dure Oral-B SmartSeries Black 7000 komt met een “digitale gids”, een andere (onnodig) ingewikkelde timer en zes poetsprogramma’s met verschillende knoppen. De basis is erg zwaar, met grote, rubberen panelen van zwart en zilver plastic. Ook heeft deze elektrische borstel dezelfde lichtgevende druksensor als het 4000-model. De 7000 heeft een reiskoffertje en een oplader waar vier extra opzetstukjes in passen, in een klein plastic koepeltje.

De Philips Sonicare DiamondClean is een strak model met een matte plastic afwerking en een aantal luxueuze functies, zoals een draadloos oplaadglas en reiskoffertje, maar de prijs is wel hoog voor deze extra functies. De DiamondClean heeft vijf poetsprogramma’s (vier te veel), waar je handmatig doorheen moet als je de borstel na twee minuten wilt uitschakelen. Ook heb je hiervoor de duurste opzetborstels nodig, die ongeveer €10 per stuk kosten.